Olijven groeien voornamelijk in een warm en zonnig klimaat. Daarom liggen de meeste olijfboomgaarden in Europa in het zuiden rond de Middellandse Zee. En zijn de grootste olijfproducenten: Spanje, Griekenland en Italië. Deze landen zijn op te delen in olijfregio’s. De meest bekende olijfolieregio’s per land zijn Jaén in Spanje, Puglia (Apulië) in Italië en Peloponnesos in Griekenland. Maar ook kleinere gebieden zijn door hun historie en kwaliteit bekend, bijvoorbeeld de regio Istrië in Kroatië.

Nederlanders associëren olijfolie vaak als eerste met Italië, maar Spanje mag zeker niet vergeten worden. Spanje is naast de grootste producent ook kwalitatief dé koploper. In 2018 kwamen 5 van de 7 beste olijfolieproducenten ter wereld uit Spanje. En 6 olijfolie’s stonden in de top 10 van de wereld. In beide lijsten was ook de nummer 1 positie voor Spanje.

Ook buiten Europa worden olijven gecultiveerd. In de Verenigde Staten is Californië een belangrijke regio, in Zuid-Afrika de West-Kaap en in Australië is dat Victoria.

Heeft de regio invloed op de olijfolie?

Dit is eenduidig te beantwoorden met Ja. De verschillende bodemcomposities, klimaat en ligging, hebben hun effect op de olijfbomen. Er zijn verschillen tussen landen, maar ook binnen landen zijn er belangrijke verschillen.

Bodem

De bodem bepaalt de voedingstoffen voor de olijfboom. Daarnaast bepaalt de bodem hoe goed en diep de boom kan wortelen. Ook de hoeveelheid water die kan worden vastgehouden verschilt van bodem tot bodem. Uiteindelijk bepalen al deze factoren de ontwikkeling van de olijf en hieruit voorkomende olijfolie.

Ligging

Boomgaarden aan de kust zijn vaak goed voorzien van vocht. Hierdoor worden de olijven groter, maar de smaak iets minder geconcentreerd. Bomen in het binnenland dat ook nog heuvelachtig is, hebben moeilijkere omstandigheden. Waardoor de olie in de vrucht meer geconcentreerd is.

Hoger gelegen gebieden zorgen ook voor een kleinere vrucht, omdat de boom minder makkelijk kan groeien. Het sap in de vrucht wordt hierdoor meer geconcentreerd. Dit resulteert in meer smaak.

Waar komt de beste olijfolie vandaan?

Deze vervolgvraag wordt ook vaak gesteld. Hier is helaas geen eenduidig antwoord op te geven. Olijfolie is te vergelijken met wijn. Ook hier kan men niet zeggen dat Franse wijn beter is dan Italiaanse. Of dat Franse wijn een typische smaak heeft.

Er zijn olijfolie competities die een indicatie geven waar de beste olijfolie vandaan komt. Maar wanneer een olijfboer in een “goede” regio zijn bomen niet goed onderhoud, de olijven niet op het juiste moment oogst of een verkeerd productieproces gebruikt kan dat allemaal negatief zijn voor de kwaliteit.

Daarnaast is ook de olijfsoort van belang. Sommige olijven zijn beter geschikt voor bepaalde regio’s dan andere. Er zijn olijven die bijvoorbeeld beter tegen koude temperaturen kunnen. Deze geven dan het beste resultaat in Noord-Italië of Kroatië.